«Κανείς δε σωπαίνει…»

Αύριο, 25 Νοεμβρίου κάποιοι θα φορούν ένα λευκό κορδελάκι! Κάποιοι θα διαλέξουν να μη σωπάσουν αυτή τη φορά…Κάποιοι θα βγουν μπροστά, ένα βήμα ενάντια στη βία κατά των Γυναικών παγκοσμίως!

Ας είσαι και εσύ ένας από αυτούς που πλέον δε θα συναινείς και εσύ στο φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών.

Κι αν είσαι άνδρας, μάθε για την καμπάνια της «λευκής κορδέλας» που είναι γνωστή στις αγγλοσαξονικές χώρες κυρίως.  Εκεί οι άνδρες την 25η Νοεμβρίου-Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών- και για όσες μέρες διαρκεί η καμπάνια φορούν τη λευκή κορδέλα ως ένδειξη αλληλεγγύης και συμβολικής δράσης ενάντια στην έμφυλη βία. Μια μέρα σημαντική όχι μόνο για τις γυναίκες, αλλά για όλους. Σημαντική  για την ανάγκη να αφυπνίσουμε τις συνειδήσεις των ανθρώπων ενάντια στην ανοχή της βίας κατά των γυναικών, με όποια μορφή αυτή μπορεί να πάρει κοινωνικά.

Γυναίκες και κορίτσια που ζουν στη φτώχεια υποφέρουν συχνά από καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Οι ζωές τους επηρεάζονται από τη σεξουαλική βία, την έλλειψη ευκαιριών για εκπαίδευση και από την έλλειψη ουσιαστικής προστασίας ενάντια στους κινδύνους της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Είναι η βία, εκείνη, που προέρχεται από θρησκείες που η θέση της γυναίκας είναι να ανέχεται και να υπομένει τα πάντα στη σφαίρα του «ηθικού». Είναι, όμως, και η βία που ασκούμε εμείς όλοι οι «πολιτισμένοι Δυτικοί» κατά πάντων. Ας σταθούμε στην τηλεοπτική βία, στην σωματική, την συναισθηματική, την βία της γειτονιάς  που όλοι κλείνουμε αυτιά και μάτια αποσιωπώντας το «ένοχο μυστικό», την μητέρα που βιώνει καθημερινά την κατάθλιψη μέσα στους τοίχους του σπιτιού της, την βία των ναρκωτικών, της περιθωριοποίησης και του στίγματος ενάντια στην διαφορετικότητα, την παιδική εργασία,  τις τεράστιες δικαστικές συγκρούσεις με πρωταγωνιστή τα παιδιά διαζευγμένων γονιών, την βία της επιβίωσης, της μοναξιάς, της ανεργίας, της απαξίωσης και της ανθρώπινης εξαθλίωσης.

Η βία δεν είναι ατομική ή οικογενειακή υπόθεση, αλλά ένα ανομολόγητο έγκλημα που πλήττει τις γυναίκες ανεξαρτήτως κοινωνικού ή οικονομικού επιπέδου. Μπορεί να γίνει λεκτική ή σωματική, στα πλαίσια της κοινωνικής της δράσης, στο οικογενειακό της περιβάλλον, αποτυπώνοντας και αναπαράγοντας  τα στερεότυπα επιβολής της εξουσίας που υφίσταται η γυναίκα. Από την άλλη, η βία δεν διακρίνει χρώμα, φυλή, θρησκεία, γλώσσα, χρήμα, κοινωνικό status, πνευματικό επίπεδο, πολιτισμό. Εκδηλώνεται με όλες τις μορφές, την σεξουαλική κακοποίηση, τον αναγκαστικό γάμο, το έγκλημα «τιμής», το εμπόριο ανθρώπινης σαρκός(trafficking). Αποτελεί τόσο κοινωνικό, όσο και πολιτικό πρόβλημα, που αντανακλά το επίπεδο του πολιτισμού. Είναι και αυτή ένας μηχανισμός καταστολής της ελευθερίας.

Είναι «η εμπορία με σκοπό την εξαναγκαστική πορνεία πιστεύεται ότι έχει δεκαπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία». Ωστόσο, όπως τονίζει η έκθεση της Διεθνής Αμνηστίας(2009)¹, υπογραμμίζει την αποτυχία των ελληνικών αρχών να αναγνωρίζουν εγκαίρως και να προστατεύουν τα δικαιώματα των θυμάτων εμπορίας με σκοπό την εξαναγκαστική πορνεία. Επισημαίνει τα κενά στην ελληνική νομοθεσία και στις διαδικασίες που πρέπει να καλυφθούν ώστε αυτές να συνάδουν με τα διεθνή πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με την εμπορία ανθρώπων.

Σύμφωνα με έκθεση της UNICEF(2010)², 3 εκατομμύρια κορίτσια στην υποσαχάρια Αφρική και τη Μέση Ανατολή που υπόκεινται σε ακρωτηριασμό ή αποκοπή των γεννητικών τους οργάνων κάθε χρόνο.

Η βία μέσα στην οικογένεια-ενδοοικογενειακή βία- αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα που βιώνουν οι γυναίκες με τραγικές συνέπειες τόσο στη δική τους φυσική και συναισθηματική υγεία, όσο και των παιδιών τους. Αποτελεί θεμελιώδη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι η απουσία πρόληψης και στήριξης, που το καθιστά εξόχως πολιτικό θέμα. Που έχει να κάνει και με την παιδεία και με τα στερεότυπα και κυρίως με τις πολιτικές και τους θεσμοθετημένους κανόνες που επικρατούν. Στα πλαίσια της ελληνική νομοθεσίας, προβλέπεται ο νόμος 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις και στοχεύει στην καταπολέμηση του φαινομένου και στην ποινική δίωξη των υπαιτίων. Ωστόσο φαίνεται, πως και στην ελληνική νομοθεσία υπάρχουν ελλείψεις ή ασάφειες που μετατρέπουν το θεσμικό πλαίσιο σε ανεπαρκές εργαλείο αποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου. Οφείλουμε να λάβουμε νομοθετικά μέτρα και ευαισθητοποίηση και συνειδητοποίηση της κοινωνίας, μέσα από τα ΜΜΕ και τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Διαλέγουμε να καταγγέλλουμε κάθε μορφή βίας και να στηρίζουμε τα θύματα! Λέμε ΟΧΙ στην ενοχοποίηση και την περιθωριοποίησή τους. Τέτοια φαινόμενα δεν προσβάλλουν μόνο το επίπεδο της Δημοκρατίας και του πολιτισμού μας, αλλά και της προόδου της κοινωνίας μας, των θεσμών και του κράτους.

Η Ελένη Δήμου σε κάποιο από τα τραγούδια της είχε πει: «η ζωή είναι γυναίκα, Μάρθα, Ξένια και Πηγή, η ζωή είναι γυναίκα και σαν γυναίκα αιμορραγεί»!
Κι όμως αν αγαπάμε την ίδια μας τη ζωή, δε θέλει κανείς μας να αιμορραγεί κι ας είναι «γυναίκα»!

Κάπου διάβασα: «όσο οι δράστες της βίας κατά των γυναικών μπορούν να διαπράττουν τα εγκλήματά τους χωρίς το φόβο της ποινικής δίωξης ή της τιμωρίας, ο κύκλος της βίας δεν θα σπάσει ποτέ». Το ιδανικό κρύβεται μέσα μας και πρέπει να το βγάλουμε επιτέλους προς τα έξω…Μη σωπαίνεις! Μη συναινείς με την απάθεια σου σε κάθε μορφή βίας. Είναι και δική σου υπόθεση!

¹Διεθνής Αμνηστία(2009).Καταγραφή της Διεθνούς Αμνηστίας σχετικά με την ύπαρξη υποστηρικτικών δομών για θύματα σωματεμπορίας και ενδοοικογενειακής βίας. Αναρτήθηκε στο: http://www.amnesty.org.gr/recordings-of-amnesty-internationals-presence-support-structures-for-victims-of-trafficking-and-domestic-violence

²Unicef (2010). Female Genital Mutilation/Cutting. Retrieved from: http://www.unicef.org/protection/index_genitalmutilation.html