«Πού είναι τα Δικαιώματα τους;»

Της Διονυσίας Μπίθα

Κοινωνικής Λειτουργού

"Τα παιδιά μπορούν να διδάξουν τρία πράγματα στους μεγάλους: πρώτο, να χαίρονται χωρίς να υπάρχει λόγος, δεύτερο, να ασχολούνται πάντα με κάτι και, τρίτο, να απαιτούν με όλη τους τη δύναμη αυτό που επιθυμούν."

Paulo Coehlo

«Δικαιούμαι να έρθω στη ζωή. Δικαιούμαι να υπάρξω…»

«Δικαιούμαι να μεγαλώσω σε έναν κόσμο χωρίς βία και φτώχεια»

«Δικαιούμαι να ζήσω σε έναν κόσμο που σέβεται και προστατεύει το φυσικό περιβάλλον»

«Δικαιούμαι να έχω ελεύθερη πρόσβαση στο μαγικό κόσμο της γνώσης»

«Δικαιούμαι να έχω ελεύθερο χρόνο και χώρο για να παίξω»

«Δικαιούμαι να περνάω αρκετό χρόνο με τους γονείς μου»

«Δικαιούμαι να ζήσω με αθωότητα και ανεμελιά τα παιδικά μου χρόνια»

«Δικαιούμαι έναν κόσμο ανθρώπινο, δίκαιο και ειρηνικό. Έναν κόσμο που θα μεγαλώσουν και τα δικά μου παιδιά…»

Μ’ ακούς;;;

Στις 20 Νοεμβρίου του 1989 υπογράφηκε η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού¹. Σε αυτή τη σύμβαση συμμετείχαν 191 κράτη εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σομαλία. Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ας πούμε, λοιπόν, πρώτα στα παιδιά μας για την σημαντικότητα της ημέρας αυτής, αλλά και σε εκείνους που θεωρούν ότι τα παιδιά τούτου του κόσμου είναι απλοί παρατηρητές.

Προτού υπογραφεί αυτή η σύμβαση, τα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο δεν αντιμετωπίζονταν ισότιμα αφού η φτώχεια, το οικονομικό χάος, η έλλειψη παιδείας, η εκμετάλλευση και  η έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είχε σαν αποτέλεσμα σοβαρές ασθένειες, ακρωτηριασμούς, αλλά και το θάνατο πολλών παιδιών. Η γενική συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε πως αυτή η κατάσταση έπρεπε να σταματήσει… Έτσι, υπέγραψαν την σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, ώστε από εκεί και πέρα, όλα τα παιδιά του κόσμου να είναι ίσα και να έχουν τα ίδια δικαιώματα, χωρίς οικονομικές και φυλετικές διακρίσεις.

Τι έχει γίνει, όμως, από τότε ως σήμερα; Τι κάνουμε εμείς για να διαφυλάξουμε τα δικαιώματα τους; Πόσα παιδιά γνωρίζουν τι πραγματικά δικαιούνται σε αυτή τη ζωή και πόσα έχουν το μορφωτικό επίπεδο ή την πρόσβαση σε υπηρεσίες και άλλους φορείς παιδικής προστασίας; Και πόσα είναι τα παιδιά ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας;

Στις αναπτυσσόμενες χώρες, πάνω από 11 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν φτάσουν τα πέμπτα  τους γενέθλια. Το 70% των θανάτων προκαλούνται από 6 αιτίες: διάρροια, ελονοσία, λοιμώξεις νεογνών, πνευμονία, πρόωρο τοκετό και έλλειψη οξυγόνου κατά τη γέννα. Κάθε μόλις έξι δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει από την πείνα και το 30% των παιδιών που ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες, δηλαδή περίπου 600 εκατομμύρια ζουν κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας, δηλαδή με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα. Επιπλέον, 69 εκατομμύρια παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο, χάνοντας την ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον².

Στις δύσκολες μέρες που ζούμε όλοι με την ανεργία να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο και τις δημόσιες δαπάνες για επιδόματα και κοινωνικές υπηρεσίς, οι πολυμελείς οικογένειας αντιμετωπίζουν ή σύντομαι θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της φτώχειας. Οι δυνατότητες αξιοπρεπούς διαβίωσης παύουν να υφίστανται, ειδικά σε ζώνες βιομηχανικής κατάρρευσης και υπανάπτυξης, καθώς και σε περιοχές όπου διαμένουν σε μεγάλο ποσοστό μετανάστες ή εθνικές μειονότητες. Σύμφωνα με τον Laszlo Andor και Philippe Courard³ (2010), Ευρωπαίο Επίτροπο Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και το Βέλγο ΥπουργόΚοινωνικής Ενσωμάτωσης και Καταπολέμησης της Φτώχειας αντίστοιχα, τα παιδιά μεγαλώνουν με μεγάλες στερήσεις και διαφαίνεται ο κίνδυνος δημιουργίας μίας χαμένης γενιάς.

Και δεν χρειάζεται κανείς να είναι γονιός για να νιώσει πως κάπου εκεί έξω ίσως έστω και ένα παιδί έχει την ανάγκη μας και η φωνή του απλά δεν ακούγεται…Ούτε καν μέσα στην ίδια του την οικογένεια πολλές φορές όσο και αν σκληρό ακούγεται!

Είναι τα «αόρατα» παιδιά που οι ανάγκες τους ,ψυχολογικές και βιολογικές, αφανίζονται. Αν πραγματική μας επιθυμία είναι να λειτουργήσουμε ως παιδοκεντρική κοινωνία, οφείλουμε να αναθεωρήσουμε τη στάση μας αυτή.

Δε θα τελειώσω με ευχολόγια…τα έχω ακούσει σε μεγάλες δόσεις και ίσως γράψει και εγώ άλλες τόσες… 

Ένα παιδί είναι αρκετό(ίσως) για να αλλάξει τούτο τον κόσμο…

Αυτό μόνο!

¹The United Nations and Human Rights, 1945-1995, Declaration of the Rights of the Child. Department of Public Information, United Nations, New York 1995 (ISBN 92-1-100560-4). Αναρτήθηκε στο: http://www.cirp.org/library/ethics/UN-declaration/
²ActionAid Hellas(2010). Η Khean γιορτάζει - Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Aναρτήθηκε στο:  http://actionaid.yooblog.gr/?p=72
³Andor, L. & Courard,P.(2010). Kαταπολεμώντας την παιδική φτώχεια, Εφημερίδα Καθημερινή. Αθήνα. Αναρτήθηκε στο: http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_19/11/2010_365337